Zo gaat het nieuwe Manchester United eruitzien onder Rúben Amorim

Rúben Amorim staat aan het begin van zijn tijdperk bij Manchester United. De Portugees is vanaf 18 november gestart met zijn werkzaamheden bij de Engelse grootmacht. Voetbalzone analyseert de speelwijze van Amorim en schetst hoe the Red Devils onder zijn leiding zouden kunnen spelen.

Door Bart Slabbekoorn

Amorim zag het levenslicht op 27 januari 1985 in Lissabon. De 39-jarige Portugees speelde twee seizoenen in de jeugd van Benfica en maakte daarna de overstap naar Belenenses. Bij deze club brak hij door in het Portugese profvoetbal. Na vijf seizoenen in het eerste elftal van de club uit Lissabon keerde Amorim terug naar Benfica. Amorim groeide vervolgens uit tot veertienvoudig international van Portugal. Hij beëindigde zijn profcarrière in 2016 op 32-jarige leeftijd bij het Qatarese Al-Wakrah, vanwege een knieblessure.

Al vrij snel na zijn spelerscarrière ging hij aan de slag als trainer. Amorim begoin in 2018 bij derdeklasser Casa Pia. Op papier was hij stagiair, aangezien Amorim nog niet de vereiste papieren had. In de praktijk had hij echter de leiding. Toen de Portugese bond daar lucht van kreeg werd zowel de club als Amorim gestraft. De Portugees werd daardoor gedwongen om in januari te vertrekken.

Casa Pia werd ondanks het vertrek van Amorim verrassend kampioen dat jaar. De 39-jarige trainer had voor het eerst zijn stempel gedrukt op de Portugese voetbalwereld en deed dat vanuit zijn vertrouwde 3-4-3 formatie. Een systeem dat hij later met succes zou toepassen bij Braga (B) en Sporting Portugal.

De speelwijze van Amorim

Amorim staat bekend als een fanatiek aanhanger van de driemansverdediging. In balbezit speelt Sporting vaak in een 3-4-2-1-formatie, een systeem dat meerdere topclubs hanteren. De wingbacks zijn onder Amorim verantwoordelijk voor de breedte en diepte aan de zijkant, terwijl de twee op papier opgestelde buitenspelers in de praktijk vaak als nummers 10 fungeren.

In de opbouw wil Amorim nog wel eens gebruik maken van een veldbezetting die lijkt op een 4-2-2-2 formatie, zoals hieronder te zien is. Achterin kiest de nieuwe United-trainer er namelijk voor om in de opbouw vaak een centrale verdediger door te schuiven naast de controleurs, om zo een ruit of vierkant te creëren. Soms schuift daardoor een van de middenvelders door richting de nummer 10-positie, terwijl een van de twee nummers 10 de spitspositie opzoekt.

Sporting probeert voornamelijk een overtal in het centrum te gebruiken in de opbouw. Een veelgebruikt patroon is dat de buitenste centrale verdediger, na het doorschuiven van de middelste verdediger, een nummer 10 tussen de linies probeert te vinden. Wanneer deze optie niet mogelijk is proberen de Portugezen via de controleurs op te bouwen.

Vaak wordt de controleur aangespeeld van achteruit om vervolgens open te draaien en op zoek te gaan naar het drietal voorin. Als er geen ruimte is om open te draaien spelen de middenvelders de uitzakkende vleugelverdediger aan de zijkant aan.

Als de buitenste centrale verdedigers de verdedigende middenvelders niet direct kunnen bereiken, treedt een ander patroon in werking. De buitenste centrale verdediger speelt dan de wingback aan, die op zijn beurt een middenvelder probeert vrij te spelen met het gezicht naar het doel.

Hoewel Sporting vaak tegenstanders probeert de wil op te leggen met voetbal van achteruit, is Amorim ook niet vies van het hanteren van de lange bal. Tegen sterkere tegenstanders, zoals recent tegen Manchester City in de Champions League, hanteert de ploeg de lange bal op aanspeelpunt Gyökeres. In die situaties gokt de ploeg meer op counters en zakt Sporting verder in.

Het druk zetten onder Amorim

Zonder bal start de ploeg van Amorim in een 5-2-3 systeem. Sporting varieert tussen intens hoog druk zetten en wat meer afwachtend inzakken. De kampioen van Portugal probeert tegenstanders naar de zijkanten te lokken door het centrum dicht te houden met het aanvallende trio en de twee controleurs.

Zodra de tegenstander de bal naar de zijkant speelt activeert Sporting de val. Een wingback stapt dan uit om druk op de bal te ontwikkelen, terwijl het hele elftal kantelt om de speler vast te zetten. De controleurs bewegen daarbij agressief richting de kant van de bal en hebben als belangrijkste taak om een pass naar de as te voorkomen of te onderscheppen. De andere wingback schuift naar binnen om achterin een viermansverdediging te vormen.

Hoe komt Manchester United er mogelijk uit te zien?

Met André Onana beschikt United over een meevoetballende keeper die perfect past bij de speelwijze van Amorim. De buitenste centrale verdedigers zijn onder de Portugees belangrijk in de opbouw en moeten kunnen verdedigen in grote ruimtes aan de zijkant. Bij Sporting werd linksback Matheus Reis daarom omgeturnd tot centrale verdediger.

Als rechter centrale verdediger lijkt zomeraankoop Leny Yoro de beste optie. De jonge Fransman beschikt over voldoende snelheid en wendbaarheid om in de wijde zones te verdedigen. Daarnaast bezit hij ook de kwaliteiten om opbouwend van waarde te zijn.

Links centraal achterin bestaat de keuze uit Lisandro Martínez of Luke Shaw. Martínez beschikt over een goede techniek en pass. Hoewel de Argentijn ervaring heeft met het spelen als linksback, is hij niet op zijn sterkst in het verdedigen van grote ruimtes aan de zijkanten. Concurrent Shaw gaat dat beter af.

De Brit heeft daarnaast voldoende ervaring met het spelen in een driemansverdediging, wat een pluspunt kan zijn. De blessuregevoeligheid van Shaw is echter een punt van zorg. Daarnaast is hij ook inzetbaar als linkervleugelverdediger. Indien de Engelsman fit kan blijven is hij een geduchte concurrent voor de voormalig Ajax-speler.

De hybride rol van Matthijs de Ligt

De middelste centrale verdediger moet een hybride rol vervullen, waarbij hij in balbezit vaak naar het middenveld doorschuift. Deze verdediger hoeft minder vaak in grote ruimtes te verdedigen en kan zich meer richten op het uitschakelen van de spits. In het verleden was bij Sporting deze rol toebedeeld aan Sebastián Coates. Tegenwoordig krijgt Ousmane Diomandé of Gonçalo Inácio deze taak bij de Portugezen.

Amorim heeft voor deze positie meerdere opties. De Ligt is een kandidaat om deze rol in te vullen. De Nederlander speelde immers in de jeugd van Ajax een tijdje als middenvelder. Daarnaast maskeert het ook zijn kwetsbaarheden met het verdedigen van grote ruimtes. Met Harry Maguire en Jonny Evans heeft United twee andere opties om deze rol in te vullen.

Een verrassende rol voor Antony

De wingbacks zijn de grootste verrassingen onder Amorim. De Portugees heeft in zijn tijd bij Sporting gebruik gemaakt van verschillende types. Zo gebruikt Amorim dit seizoen bij Sporting met Nuno Santos of Maximiliano Araújo een linksbuiten als linkerwingback.

Op de rechterflank krijgt de zeventienjarige Geovany Quenda meestal de voorkeur. Het talent uit de eigen jeugdopleiding is, net als concurrent Geny Catamo, een linksbenige rechtsbuiten. In het verleden gebruikte hij ook backs als vleugelverdediger of een rechtspoot op links.

De vraag is hoe Amorim dit bij Manchester United gaat invullen. Shaw heeft ervaring als linkervleugelverdediger, maar heeft moeite om fit te blijven. Hoewel hij een goede voorzet in huis heeft, is hij geen natuurlijke dribbelaar die gemakkelijk een tegenstander voorbij speelt. Noussair Mazraoui, Diogo Dalot en Tyrell Malacia zijn de andere natuurlijke backs die United in huis heeft.

Een mogelijke optie die de 39-jarige trainer zal overwegen is het omturnen van Antony naar wingback. Het huwelijk tussen de Braziliaan en United is vooralsnog geen succes. Maar Antony bezit de eigenschappen om als wingback onder Amorim te kunnen spelen. De oud-Ajacied heeft een goede voorzet en dribbel in huis, verdedigt graag mee en heeft een goede werklust.

De 24-jarige Braziliaan scoort daarnaast erg hoog in de verdedigende statistieken voor een aanvaller, zo blijkt uit data van Opta. Zo is hij beter dan 99% van de aanvallers in de Premier League op het gebied van tackelen en het blokken van een bal. Ook scoort hij beter dan 91% van de aanvallers met onderscheppingen. Mogelijk kan Antony onder Amorim zijn carrière weer nieuw leven in blazen.

Een reünie met Ugarte

Amorim werkte in het verleden succesvol samen met Manuel Ugarte. De Uruguayaan kent tot nu toe nog geen top seizoen en hoopt dat Amorim's komst voor een ommekeer zorgt. Ugarte lijkt perfect geschikt om de rol van balafpakker in te vullen op het middenveld bij United. Met Casemiro heeft United de beschikking over een goede ervaren back-up.

De partner van Ugarte op het middenveld moet over een aantal eigenschappen beschikken. Deze speler moet aan de bal een goede dribbelaar en passer zijn, hoewel er van hem niet verwacht wordt dat hij enorm veel risico in zijn spel hoeft te leggen, zoals een Bruno Fernandes dat vaak doet. Daarnaast moet deze controleur zonder bal voldoende loopvermogen hebben om te helpen bij het druk zetten, het dichtlopen van gaten en zo nu en dan aansluiten bij de aanval.

Amorim zoekt op deze positie dus een intelligente verbindingsspeler. Als we kijken naar de huidige selectie van The Red Devils lijkt Kobbie Mainoo de beste kandidaat om deze rol te bespelen. Ook Mason Mount en Christian Eriksen zouden in aanmerking kunnen komen voor deze taak.

Weet Amorim het beste uit Fernandes te halen?

Fernandes vertrok in januari 2020 naar Old Trafford. Twee maanden later stelde Sporting Amorim aan als de nieuwe hoofdtrainer. De landgenoten werkten dus nog niet eerder met elkaar. De 39-jarige Portugees zal zich echter bewust zijn van de kwaliteiten van de aanvoerder van Manchester United.

Amorim kiest voor de rollen van halve buitenspelers voor twee verschillende profielen. Voormalig Barcelona-speler Trinçao is van oorsprong een linksbenige rechtsbuiten met een goede dribbel. Pedro ‘Pote’ Gonçalves is een ander type speler. De linker 10 van Sporting is van nature meer een spelmaker en verantwoordelijk voor de creativiteit voorin. Hij beschikt daarnaast over een goed schot, maar is geen geweldige dribbelaar.

De kwaliteiten van Fernandes komen erg overeen met die van Pote. Niet voor niets worden de landgenoten vaak met elkaar vergeleken. Fernandes kan daarnaast net zoals Pote zowel op het middenveld, de flank als in de spits spelen. De dertigjarige Portugees lijkt daarom een goede keuze om als een van de twee nummers 10 gebruikt te gaan worden.

Fernandes zal gekoppeld gaan worden aan een speler met meer diepgang en dribbels. Marcus Rashford en Alejandro Garnacho lijken de uitgelezen personen voor deze taak. Beiden spelers zijn geschikt voor het directe spel voorin en zijn sterk in de 1 vs 1. De grootste uitdaging voor de Brit en de Argentijn zal zijn om meer in de kleine ruimtes te moeten gaan voetballen. Zowel Rashford als Garnacho zijn op hun best als ze vanaf de zijkant mogen komen.

Met Mount, Joshua Zirkzee en Amad Diallo heeft Amorim nog drie andere kandidaten die inzetbaar zouden kunnen zijn op die posities.

Tijd voor Gyökeres 2.0

In de spits heeft Amorim in het verleden bij Sporting verschillende type spelers opgesteld. Creatieveling Pote werd door de 39-jarige Portugees af en toe als valse nummer negen opgesteld. Paulinho, die deze zomer de overstap maakte naar het Mexicaanse Toluca, is een spits die in een vergelijkbare rol als Joshua Zirkzee werd gebruikt.

Sinds zijn komst in de zomer van 2023 is Viktor Gyökeres echter de onbetwiste nummer negen. De Zweedse-Hongaar vertoont veel overeenkomsten met United-spits Rasmus Hojlund. Beiden spitsen zijn sterk in de duels, graag te vinden in de diepte en dreigend richting goal.

Met de verschillende kwaliteiten voorin in de selectie van The Red Devils heeft Amorim de keuze uit meerdere opties. Zo kan hij met Zirkzee of Fernandes kiezen voor een spits die meer zwerft, uitzakt naar het middenveld en kan meevoetballen. Maar heeft hij met Hojlund en Rashford de beschikking over aanvallers die graag op één lijn met de laatste lijn spelen en veelvuldig de diepte zoeken.

Conclusie

De kersverse trainer van Manchester United krijgt een groep vol spelers die zich willen gaan bewijzen in het nieuwe systeem. Amorim zal moeten gaan werken met het materiaal wat hij heeft, zoals hij dat ook altijd in Portugal heeft gedaan. Bepaalde spelers zullen hopen hun carrière nieuw leven in te blazen en mogelijk op een nieuwe positie of in een nieuwe rol onder Amorim weer op te bloeien.

Aangezien het merendeel van de selectie weinig ervaring met het gehanteerde systeem heeft, zal de Portugees en zijn staf hard aan de bak moeten om in korte tijd de spelers het nodige bij te brengen. Amorim heeft echter in Portugal laten zien dat hij op korte termijn resultaten kan leveren. De komst van de Portugese succestrainer zal voor de fans van United hoop op een succesvolle toekomst bieden.