Het succesverhaal van Ajax-opponent Bodø/Glimt en architect Kjetil Knutsen

Ajax speelt binnenkort in de tussenronde van de Conference League tegen FK Bodø/Glimt, een geoliede voetbalmachine die onlangs voor de derde keer in vier jaar kampioen van Noorwegen werd. De grote architect heet Kjetil Knutsen. De succestrainer was afgelopen zomer nog in beeld bij Ajax en gaat het nu in een tweeluik tegen de Amsterdammers opnemen. Dit is het verhaal van de stuntclub op de poolcirkel.

Door Jordi Tomasowa en Chris Meijer

Bodø/Glimt speelde in 2017 nog op het tweede niveau, maar kroonde zich in 2021 voor het eerst in de clubhistorie tot kampioen van Noorwegen, prolongeerde vervolgens de landstitel en vestigde zijn naam in Europa door in de Conference League met 6-1 van het AS Roma van José Mourinho te winnen. Met hyperaanvallend, agressief en daarmee ook uiterst attractief voetbal maakt Bodø/Glimt al enkele jaren grote indruk in heel Noorwegen.

“In de laatste tien jaar heeft Bodø/Glimt enorme stappen gemaakt als het gaat om de jeugdopleiding”, zegt Trond Olsen, die zelf meer dan driehonderd duels voor Bodø/Glimt speelde, tegenover Voetbalzone. De voormalig prof volgt zijn oude club tegenwoordig op de voet voor de lokale Noorse krant Avisa Nordland.

"Met onder anderen Patrick Berg, Jens Petter Hauge en Frederik Bjørkan braken er goede jeugdspelers door. Door alle succes en inkomsten uit Europa is de begroting de laatste jaren omhoog gegaan. Daardoor kan de club tegenwoordig spelers aantrekken die enkele seizoenen geleden onbetaalbaar waren.”

Succestrainer Knutsen
Knutsen is de grote architect van Bodø/Glimt. Hij werkte op een lager niveau voor Fyllingsdalen en Asane, voor hij aanvankelijk als assistent-trainer bij de club terechtkwam. Bodø/Glimt promoveerde naar het hoogste niveau, waarna, trainer Aasmund Bjørkan verderging als sportief directeur én assistent. Knutsen werd doorgeschoven en eindigde in zijn eerste seizoen als hoofdtrainer van Bodø/Glimt op een ietwat teleurstellende elfde plaats in de Eliteserien. Daarop volgde eerst een tweede plaats, waarna twee keer op rij de Noorse landstitel werd veroverd. Vorige maand kroonde Bodø/Glimt zich andermaal tot kampioen van Noorwegen, met een voorsprong van negen punten op naaste achtervolger SK Brann.

Olsen omschrijft Knutsen als ‘een harde werker’. “Als hij zich ergens toe zet, doet hij dat altijd met de volle honderd procent. Knutsen komt ‘s ochtends altijd als eerste op de club en hij vertrekt ‘s avonds ook altijd als laatste. Je zou kunnen zeggen dat hij 24/7 bezig is met het beter maken van het elftal. Hij weet precies wat hij wil met zijn filosofie. Bodø/Glimt en Knutsen zijn dan ook een uitstekende match gebleken.” De clubwatcher is ook lovend over het karakter van Knutsen. "Hij is kalm en een zeer bedreven vakman. Op persconferenties verschijnt Knutsen met de nodige autoriteit en komt hij zeer correct over. Hij weet zich altijd goed uit te drukken en zijn analyses zijn professioneel."

De trainer laat zijn ploeg vrijwel altijd vanuit een 4-3-3-formatie spelen. Onder hem heeft Bodø/Glimt de afgelopen seizoenen een bepaalde ontwikkeling doorgemaakt, zo legt Olsen uit. “In zijn eerste jaar als hoofdtrainer van de club koos Knutsen voor een meer defensieve speelstijl, loerend op de counter. Op tactisch niveau zijn de spelers de afgelopen jaren onder Knutsen enorm gegroeid. Bodø/Glimt zet hoger op het veld druk en is daardoor vrijwel altijd de dominante ploeg. De vergelijking met Jürgen Klopp wordt vaak gemaakt, ik denk inderdaad dat hij een van de grootste inspirators voor Knutsen is geweest.”

Het hard werken ligt volgens Olsen ook ten grondslag aan het succes van Bodø/Glimt. “Alle geledingen binnen de club zijn veel professioneler geworden. Als er het gevoel is dat de club op een bepaald gebied progressie kan boeken, dan zet men daar ook vol op in. De staf is bijvoorbeeld enorm bezig met de fitheid en de voeding van de spelers. Zowel op als buiten de training wordt door iedereen hard gewerkt. Knutsen is voor een groot deel verantwoordelijk voor het succes van Bodø/Glimt, maar uiteindelijk leveren ze natuurlijk met z’n allen.”

Voetbalzone nam na de loting van de tussenronde contact op met Shayne Pattynama, die drie jaar in de jeugdopleiding van Ajax speelde en Bodø/Glimt de afgelopen seizoenen regelmatig trof met zijn Noorse club Viking FK. De 25-jarige verdediger geeft aan uit te kijken naar de dubbele ontmoeting.

Kansen voor Ajax
“Bodø/Glimt is een hele goede ploeg die goed op elkaar ingespeeld is. De speelstijl is voor iedereen binnen de selectie duidelijk”, vertelt Pattynama. “Vorig jaar waren ze misschien iets minder, maar het is veruit de beste ploeg in Noorwegen. Ik heb zelf heel vaak tegen ze gespeeld. Ze spelen met vaste patronen en heel veel intensiteit. Ze zijn aanvallend sterk, maar defensief wel kwetsbaar. Voor Ajax liggen er in de omschakeling dus wel kansen. Bodø/Glimt is een ploeg die zich normaal gesproken niet aanpast aan de tegenstander, waardoor ze achterin veel ruimtes openlaten.”

Pattynama kan zich zijn laatste wedstrijd tegen Bodø/Glimt, begin augustus, ook nog goed herinneren. “We stonden met Viking binnen tien minuten 2-0 voor na twee geslaagde counters. Bij rust was het 2-2, waarna wij uiteindelijk met 3-2 wonnen. Uit in Bodø verloren we een half jaar geleden met 5-1.”

Smaakmakers van Bodø/Glimt
Pattynama noemt Amahl Pellegrino, de linksbuiten van Bodø/Glimt, veruit de beste speler in de Noorse Eliteserien. De 33-jarige vleugelaanvaller was het afgelopen seizoen goed voor liefst 32 goals en 22 assists. Ook wordt Ajax gewaarschuwd voor de 22-jarige Albert Grønbæk. “Hij speelt op het middenveld en is een groot talent dat het heel goed doet bij Bodø/Glimt”, aldus Pattynama. “Fredrik Bjørkan en Brice Wembangomo zijn als backs ook belangrijk. Het zijn snelle en fitte vleugelverdedigers die de hele flank kunnen bestrijken. Vooral Wembangomo is extreem snel.”

Toch is het nog afwachten welke spelers van de Noorse kampioen Ajax in februari gaat treffen. Pattynama stipt aan dat de winterse transferwindow bijna opengaat. “Het is de vraag of de belangrijkste spelers bij Bodø/Glimt blijven. Pellegrino zal zich ongetwijfeld in de kijker hebben gespeeld van buitenlandse clubs. Bodø vindt echter altijd weer een manier om snel nieuwe spelers in te passen. Hun scouting is gewoon heel goed.”

Deze laatste woorden werden eind 2021 ook al eens uitgesproken door Joshua Smits. De Nederlandse sluitpost maakte het succesverhaal van Bodø/Glimt twee jaar lang - tot medio 2022 - mee als reservedoelman. “Ze scouten spelers waar meer potentie in zit dan menigeen denkt en dat zie je vaak terug”, liet Smits destijds weten. “Het is een feit dat Bodø/Glimt de afgelopen jaren een uitstekende plek is geweest voor spelers bij wie het er elders niet uitkwam.”

Smits maakte vanaf de reservebank mee hoe AS Roma in oktober 2021 op een hoopje werd gespeeld door Bodø/Glimt. “Ik heb tegen Roma met verbazing zitten kijken, ik wist niet wat ik zag. Je zag gewoon dat wij als team te werk gingen, met een goed wedstrijdplan. Dat het 6-1 wordt, had je nooit kunnen bedenken. Maar als je zag hoe we de wedstrijd startten, had ik wel het gevoel dat we serieus kans hadden. Dat bleek ook wel, AS Roma stond vrij naïef op het veld. Ik denk dat Mourinho woedend was, die stond zich echt te verbijten. Stoïcijns, maar hij moest wel koken van binnen.”

Het ijskoude Bodø
Bodø ligt afgelegen, in het dunbevolkte noorden van Noorwegen. Vrijwel alle clubs - behalve het nóg noordelijker gelegen Tromsø IL - moeten per vliegtuig afreizen naar de uitwedstrijd tegen Bodø/Glimt, aangezien de autoreis vanuit de Noorse hoofdstad Oslo bijvoorbeeld al 1200 kilometer en daarmee ruim zestien uur in beslag neemt. En eenmaal daar, zijn de omstandigheden ook wel wat anders dan in het zuiden. Boven de poolcirkel is het in de koude winters vrijwel de gehele dag donker.

“Het stadion is best wel open, de hoeken zijn niet dicht. Dus je hebt altijd wind”, liet Smits twee jaar terug weten. “Als het -9 is, kan de gevoelstemperatuur -21 zijn. Dat was tegen AS Roma nog niet zó erg, maar de gevoelstemperatuur was wel -10. Dan kom je daar vanuit Italië. Koud, pikdonker, op kunstgras. Ja, ik kan me best voorstellen dat die gasten zoiets dachten van: waar the fuck zijn we nu beland?”

De dubbele ontmoeting tegen Bodø/Glimt betekent voor Ajax ook een duel met Knutsen, die afgelopen zomer nog nadrukkelijk in beeld was om de openstaande trainersvacature in Amsterdam in te vullen. Pattynama kan begrijpen waarom Ajax Knutsen op een shortlist had staan. “Knutsen speelt heel attractief voetbal, maar van wat ik begreep zag hij het blijkbaar niet zitten om middenin het seizoen te vertrekken bij Bodø/Glimt en wil hij bij een nieuwe club ook veel inspraak krijgen.”

“Het wordt zeker een uitdaging voor Ajax”, besluit Pattynama. “Ik geloof dat zij de betere ploeg hebben, ook al presteren ze dit seizoen ondermaats. Ze hebben nog steeds genoeg kwaliteit in de selectie rondlopen. Het wordt een heel interessant tweeluik. Ajax is natuurlijk de favoriet, maar het moet Bodø/Glimt absoluut niet onderschatten, al verwacht ik ook niet dat ze dat nu nog zullen doen.”