De Europese verrassing waar Nederlanders de dienst uitmaken

Zeg je Bologna, dan is de link met Nederland snel gelegd. Waar Jerdy Schouten recentelijk de pannen van het dak speelde bij de nummer vijf van de Serie A, maken tegenwoordig Joshua Zirkzee en Sam Beukema er de dienst uit. Een verhaal over hoe een doorgewinterde technisch directeur er met een afwijkende werkwijze in slaagt om tot grote successen te komen.

Door Mart Oude Nijeweeme

Bologna is van oudsher een club van formaat. Een club die zeven keer landskampioen wist te worden van Italië, maar ook een club is met een politiek randje. Zes van de zeven titels werden behaald in de regeerperiode van Benito Mussolini: de man die begin vorige eeuw aan de macht kwam en van Italië een fascistische staat maakte. Met Stadio Renato Dall'Ara als tastbare brug naar het bijzondere verleden vaart Bologna zijn geheel eigen koers.

Van een landstitel kunnen ze in het noorden van Italië tegenwoordig alleen nog maar dromen. In 1998 werd met de Intertoto Cup voor het laatst een tastbare prijs gewonnen. Eindigen op een plek die aan het einde van het seizoen recht geeft op deelname aan Europees voetbal zou al een prestatie van formaat zijn. Dat lukte ruim twintig jaar geleden voor het laatst.

Kijkend naar het huidige succes lijkt de grootste eer toegeschreven te kunnen worden aan Giovanni Sartori. De 66-jarige technisch directeur stond begin jaren negentig aan de basis van de wonderbaarlijke opmars van Chievo Verona, dat onder zijn leiding opklom van de Serie C naar de Serie A. Ook bij Atalanta liet hij zien de kneepjes van het vak te beheersen.

"Hij is misschien wel de beste technisch directeur van Italië", vertelt Wesley Victor Mak, kenner van het Italiaanse voetbal. "Het trucje dat hij bij Chievo en Atalanta heeft uitgehaald, probeert hij bij Bologna te kopiëren. Wat dat trucje is? Hij werkt met eigen scouts en is slim in het vinden van goedkope talenten. Spelers worden uit alle hoeken en gaten vandaan gehaald. Dat maakt Bologna een hele interessante club."

Afgelopen zondag nog werd de handtekening van Sartori duidelijk zichtbaar, toen op bezoek bij Salernitana slechts één Italiaan aan de aftrap verscheen. Verder bestaat het elftal uit Nederlanders, een Oostenrijker, een Pool, Zwitsers, een Schot, een Belg en een Kroaat. "In Italië is veel kritiek dat er te weinig Italianen in de top spelen. Bologna helpt daar zeker niet aan mee", aldus Mak.

"Het is niet voor niks dat de Nederlanders het zo goed doen. Ook de doorstroom van jeugdspelers blijft wat achter. Zodra de voorbereiding voorbij is, krijgen de meeste Italianen geen kans meer. Riccardo Orsolini is de enige Italiaan die het goed doet. Hij kan een goal maken en wordt steeds stabieler. Eerder was het veel blaffen en weinig bijten. Tegenwoordig is hij een stabiele factor."

Hand op de knip
Ondanks de aanwezigheid van de steenrijke eigenaar Joey Saputo, die een geschat vermogen heeft van honderden miljoenen, weigert Bologna grote bedragen te betalen. De duurste speler uit de clubgeschiedenis is Orsolini (15 miljoen). Ook in de top zes: Jesper Karlsson (11 miljoen) en Beukema (9 miljoen). Het contrast tussen die twee kan bijna niet groter.

Waar de Zweed nog zoekende is naar de juiste vorm, is bij Beukema nooit sprake geweest van aanpassingsproblemen. De verdediger heeft zich in korte tijd ontpopt tot absolute leider in de defensie en mag zich qua balveroveringen (57 in de verdedigende derde) meten met de allergrootsten. De van AZ overgenomen mandekker miste dit seizoen nog geen minuut in de dertien wedstrijden die hij speelde in de Serie A.

"Beukema zorgt voor stabiliteit", aldus Mak. "Zijn cijfers laten zien dat hij nauw betrokken wordt bij het aanvalsspel (vijfde op de lijst met meest geslaagde passes, red.). Hij is er hoofdzakelijk voor verantwoordelijk dat de tegenstander niet gevaarlijk in de zestien komt. Beukema is de belichaming van de defensieve kracht van Bologna."

Ook Zirkzee beleeft een indrukwekkend seizoen. Met zeven goals en twee assists was hij al direct betrokken bij negen goals. Daarmee overlegt de geboren Schiedammer betere cijfers dan Romelu Lukaku, Victor Osimhen, Dusan Vlahovic en Khvicha Kvaratskhelia. "Zirkzee is een van de weinige spelers die makkelijk een goal maakt. Waar Beukema defensief de grote man is, maakt Zirkzee in aanvallend opzicht indruk", aldus Mak.

De cijfers liegen er niet om. Bologna beschikt na Internazionale en Juventus over de minst gepasseerde defensie van de Serie A, verloor slechts één keer in eigen huis en is van plan een serieuze gooi te doen naar de Europese tickets.

Wordt er dan helemaal niet meer over Schouten gesproken? Het antwoord is nauwelijks. "Hij heeft hele goede seizoenen gedraaid, maar in Italië ligt de nadruk vooral op spelers die goals maken en assists geven", aldus Mak. "In de media is nooit veel aandacht geweest voor Schouten. Dat heeft niet met hem te maken. Het is vooral sensatiejournalistiek. Marten de Roon overkomt hetzelfde."

De komende weken moet blijken waar Bologna daadwerkelijk toe in staat is, als met Roma, Internazionale (Coppa Italia) en Atalanta drie serieuze krachtmetingen op het programma staan. Het ultieme doel? Een eindklassering in de top vijf. De laatste keer dat dat gebeurde was ruim vijftig (!) jaar geleden. Het belooft een mooi seizoen te worden in Stadio Renato Dall'Ara.